پروژه اصول معماری ایرانی اسلامی مردم‌داری و تناسبات انسانی در فضا

خلاصه ای از پروژه:

مکتب ایرانی اسلام، گسترده‌ترین مکتب هنر اسلامی، از بین‌النهرین تا اندونزی را شامل می‌شود و تأثیرات عمیقی بر معماری مناطق مختلف از جمله هند گذاشته است. این مکتب با داشتن چهار شیوه معماری معروف خراسانی، آذری، رازی و اصفهان، اصول ثابتی را حفظ کرده و نیازمند بازشناسی و احیای این اصول در هنر معاصر است.

یکی از اصول اساسی هنر ایرانی اسلامی، مردم‌داری و توجه به مقیاس انسانی است. معماران قدیمی با در نظر گرفتن نیازها و ابعاد انسانی، فضاهایی متناسب و کارآمد طراحی می‌کردند. این اصل در طراحی خانه‌ها، مدارس و مساجد به وضوح دیده می‌شود، به طوری که فضاها به گونه‌ای طراحی می‌شدند که نیازهای ساکنان را برآورده سازند و تعاملات اجتماعی را تسهیل کنند.

مدرسه خان شیراز نمونه‌ای برجسته از معماری مردم‌دار است که در آن اعداد مقدس و فضاهای آموزشی با دقت و ظرافت طراحی شده‌اند. حجره‌ها، راهروها و حیاط مدرسه به گونه‌ای طراحی شده‌اند که طلبه‌ها بتوانند به راحتی با یکدیگر تعامل داشته باشند و از فضاهای آموزشی و تفریحی بهره‌مند شوند. این مدرسه برخلاف معماری مدرن که اغلب بر جداسازی فضاها تأکید دارد، فضایی یکپارچه و تعاملی را فراهم می‌کند.

عناوین و فهرست کلی پروژه:

مکتب ایرانی اسلام و مقایسه آن با سایر مکتب‌های هنر اسلامی (مصر، شام، مغرب)
* گستردگی جغرافیایی مکتب ایران
* اهمیت اصول هنر ایرانی و نقش آن در آثار هنری
* چهار شیوه معروف معماری ایران بعد از اسلام (خراسانی، آذری، رازی، اصفهان)
* اصول هنر ایرانی:
* مردم‌داری (مقیاس انسانی، تناسب فضاها با نیازهای انسانی، مثال‌هایی از معماری سنتی)
* خودبسندگی (استفاده از مصالح بوم‌آورد، اصطلاحات “بوم آورد” و “ایدر”، مثال‌هایی از بناهای قدیمی، اشاره به آیه 80 سوره نحل، روش‌های ساخت ساروج و چارو)
* پرهیز از بیهودگی (کاربرد تزیینات، پوشش دوپوش، کاربندی)
* پیمون (مدول، ضوابط ساخت، هندسه در معماری ایران)
* نیارش (دانش فنی، مصالح‌شناسی، کاربرد در معماری سنتی)
* درون‌گرایی (اهمیت حیاط، حفظ حریم خصوصی، پیشینه حجاب در ایران باستان)
* مقایسه معماری ایران و یونان
* توصیه‌هایی برای ساخت شهرک‌های جدید با رویکرد اسلامی