تاریخچه حمام ها

تاریخچه حمام ها

گرمابه از جمله ابنيه مهم شهری بوده که معمولاً در مراکز محلات و يا مجاور راسته های بازاروياگذرهای اصلی احداث می شده است . گرمابه،برابر با جايگاه گرم است. در اينجا “آبه”به معنی آب نيست،بلکه آبه ياآوه ياآوج،برابر جايگاه است و به جايگاه ساختمان گفته می شود. به طور كلي حمام واژه اي عربي است و معادل آن در فارسي گرمابه است .

تاريخچه احداث حمام:

ساخت حمام فراتر از زمان سليمان نبي نبوده است.بر مبناي كاوشهاي باستان شناسانه بدست آمده كه گرمابه در عصر هخامنشي و ساساني رواج داشته و مورد استفاده طبقات بالاي جامعه بوده است .در عصر صفوي نيز ساخت حمام ها رونق يافت.

آشنايي با برخي از فضاهاي حمام :

1.پاچال

2.بينه و سربينه

3.مياندر

4.گرمخانه

5.دستك

6.كريز

7.خزينه

8.گلخن

9.ميانداب

10.تيون

آشنايي با برخي از فضاهاي حمام :

    بينه و سربينه :

بينه به شکل چهارضلعی،هشت ضلعی و کشکولی ساخته میشده ودر اطراف آن رختکن ها(سربينه)قرار داشته اند. سربينه سكوهايي گرداگرد بينه با قاعده اي مشابه است كه محل نشستن يا تعويض لباس مراجعين بوده است و زير سكوها حفره هايي براي قرار دادن كفش و گيوه تعبيه شده است .

نورگيري

از آنجا که بخش عمده ای از سطوح جانبی اکثر حمامها در داخل زمين بوده ،لذا نور آفتاب از طريق نورگيرهای سقفی و يا پنجره های زير طاق وارد فضای حمام می شده است .بدين منظور شيشه های محدب شکل به نام گل جام بر بالای گنبد نصب می شده است .به مکانی که اين گل جامها قرار داشته ،جامخانه گفته می شده است .

مصالح

از آنجا كه حمامها خصوصاً حمامهاي عمومي ،مانند ساير ابنيه ،جنبه استفاده عام داشته و براي استفاده نسلهاي متمادي احداث مي شده ،لذا مصالح بكار رفته در آن ،در كليه اقليمهاي ايران ،از نوع بادوام و مرغوب بوده است .بدين جهت ديوارها و طاقهاي قوسي حمام عمدتاً با آجر اجرا مي شده است.