پروژه معماری پارتی ویژگی‌ها، مصالح، آثار و تفاوت‌های اشکانی و ساسانی

خلاصه ای از پروژه:

شیوه معماری پارتی، که شامل روش‌های معماری سلسله‌های اشکانی و ساسانی است، با معماری پارسی تفاوت‌های اساسی دارد. در این دوره به دلیل محدودیت در دسترسی به مصالح مرغوب، از مصالح بومی استفاده می‌شد و معماران به جای تیر، از گنبد، طاق و قوس برای پوشش سقف‌ها استفاده می‌کردند که امکان ایجاد دهانه‌های بزرگ بدون ستون را فراهم می‌کرد. این پوشش‌ها با الهام از شکل تخم‌مرغ ساخته می‌شدند و بناها دارای حیاط مرکزی و ایوان‌هایی بودند که به آن باز می‌شدند، که نشان‌دهنده معماری درون‌گرا بود.

در دوره اشکانیان بیشتر از سنگ‌های پاکتراش و در دوره ساسانیان از خشت خام، خشت پخته و سنگ لاشه استفاده می‌شد. برای تزئینات از کاشی‌های لعابدار، لاجورد و گچ‌بری استفاده می‌شد که هنر گچ‌بری در دوره ساسانیان به اوج خود رسید. ملات‌های مورد استفاده شامل «گیرچارو» و «ساروج» بودند که به دلیل استحکام و مقاومت در برابر آب، در ساخت سدها، پل‌ها و بناهای آبی کاربرد داشتند. ویژگی دیگر معماری پارتی، تنوع در طرح‌ها بود، به طوری که دو ساختمان با نقشه‌های یکسان به ندرت یافت می‌شد.

معماری اشکانیان تحت تأثیر فرهنگ و هنر یونانی بود، اما تلاش می‌کرد تا بقایای تسلط یونانیان را از بین ببرد و فرهنگ ملی را احیا کند. ساسانیان نیز با الهام از هخامنشیان، به دنبال بازگرداندن شکوه و جلال ایران باستان بودند و در عین حال، تکنیک‌های معماری اشکانیان را تکمیل کردند. اختراع گنبد مهم‌ترین دستاورد معماری پارتی بود، در حالی که شکوه و عظمت در معماری ساسانیان یادآور معماری هخامنشیان است. نقوش برجسته سنگی دوره ساسانیان نیز با حجاری‌های هخامنشی تفاوت‌هایی در محتوا و موضوع داشتند و بیشتر به نقل حکایت و روایت می‌پرداختند.

عناوین و فهرست کلی پروژه:

سبک پارتی
* روش‌های معماری سلسله‌های اشکانی و ساسانی
* تفاوت‌های معماری پارتی با پارسی
* مصالح ساختمانی بومی
* استفاده از گنبد، طاق و قوس
* شکل پوشش‌ها (هلوچین، بیز، خاگی)
* حیاط مرکزی
* قرینه بودن بنا
* سیستم پدجفت
* مصالح ساختمانی (سنگ، خشت، کاشی، گچ)
* ملات‌های مورد استفاده (گیرچارو، ساروج)
* طرح‌های متنوع و غیر یکنواخت
* آثار باقیمانده از دوره اشکانیان
* کاخ آشور
* کاخ هیترا (هتره)
* آتشکده تخت سلیمان (تخت طاقدیس)
* معبد آناهیتا در کنگاور
* حیاط سرباز و سیستم چهار ایوانی
* آثار باقیمانده از دوره ساسانیان
* طاق کسری در تیسفون
* کاخ فیروزآباد
* مناره تهرگور (فیروزآباد)
* کاخ بیشابور
* تخت سلیمان (شیز یا گنزه)
* آتشکده آذرگشسب
* معبد چهارقاپو
* کاخ سروستان
* آتشکده نیاسر
* ایوان کرخه
* پل‌ها و بندهای شوشتر و دزفول
* طاق بستان در کرمانشاه
* چهارطاقی رباط سفید
* تفاوت‌های معماری اشکانیان و ساسانیان
* تأثیر هنر یونانی
* تلاش برای احیای فرهنگ ملی
* ادامه راه پیشینیان
* توجه به عظمت و بلندی
* تفاوت نقوش برجسته سنگی
* تناسب و ابعاد پیکره‌ها
* قوس و گنبد
* اختراع گنبد
* ویژگی گنبد ایرانی (پلان چهارگوش)
* قوس (چفد)
* پوشش‌های قوسی و گنبدی
* انتقال نیرو در پوشش‌های افقی و قوسی
* نیروی رانش
* فرم قوس‌ها (خاگی، هلوچین)
* لاچسبانی
* اسپر و پاکار
* سیستم چهار طاقی
* عملکرد آتشکده‌ها
* خالص گرایی (پوریسم)
* مقایسه پاسارگاد و تخت جمشید
* کعبه زرتشت
* آرامگاه کوروش