پروژه هنر قلمکاری در ایران تاریخچه، ویژگیها و تحولات
خلاصه ای از پروژه:
هنر در ایران همواره جایگاه ویژهای داشته و با زندگی مردم پیوند خورده است. هنرمندان ایرانی در طول تاریخ به زیبایی اهمیت فراوانی دادهاند و با فروتنی، آثار هنری بینظیری خلق کردهاند. این هنر متعهد، به دور از جنبههای تجاری، در صراحت و صداقت رشد کرده است.
قلمکارسازی، هنری با پیشینهای دیرینه، تاکنون کمتر مورد تحقیق جامع قرار گرفته است. این هنر-صنعت، که نام خود را از شیوهی تولید آغازین گرفته، در اصفهان رونق دارد و به شکل محدودتر در مشهد و دامغان نیز دیده میشود. قدمت آن به حدود قرن هفتم هجری قمری و همزمان با هجوم مغولها به ایران بازمیگردد.
در گذشته، شهرهایی مانند اصفهان، شیراز، بروجرد و همدان از مراکز مهم پارچههای قلمکار بودهاند. اگرچه برخی سابقه تولید قلمکار را به دوران محمود غزنوی نسبت میدهند، اما به نظر میرسد این هنر به شکل امروزی از دوره مغولها در ایران متداول شده است. مغولها با واردات کالاهای چینی، از جمله پارچه، به رونق این هنر کمک کردند.
نحوه تولید قلمکار در ابتدا با نقاشی روی پارچههای پنبهای یا ابریشمی با قلم انجام میشد. سپس، برای تثبیت رنگها از مواد شیمیایی استفاده میکردند. با گذشت زمان، برای افزایش تولید و ایجاد هماهنگی در نقوش، استفاده از مهرههای چوبی جایگزین قلممو شد. اوج شکوفایی این هنر در فاصله سالهای 907 تا 1148 هجری قمری بود، زمانی که اکثر مردم کشور از پارچههای قلمکار استفاده میکردند.
نقوش این پارچهها شامل اسلیمی، مناظر شکار، مجالس رزم، شمايل ائمه و اشعاری از شاعران بزرگ بود. متاسفانه، به دلیل آسیبپذیری پارچهها، آثار زیادی از دوران گذشته باقی نمانده است. این هنر پس از دورهای از افول، دوباره احیا شد و امروزه نیز مورد توجه قرار دارد.
به دنبال پروژههای دانشجویی برتر هستید؟ با دانلود آسان، به پروژههای آماده برای استفاده دسترسی پیدا کنید!
عناوین و فهرست کلی پروژه:
هنر قلمكاري در ايران
مقدمه
تاريخچه
نحوهي ابتدايي توليد قلمكار
اوج قلمكارسازي
نقوش پارچهها
تولد دوباره قلمكارسازي
چگونگي پيدايش قلمكار
قالب و قالب تراشي
انواع چوب مصرفي براي قالب
مراحل ساخت قالب
مرحله اول: جور كردن چوب قالب
مرحله دوم: پيليس كردن چوب
مرحله سوم: پيه دادن چوب
مرحله چهارم: ليسه يا پوليش كردن چوب قالب
مرحله پنجم: طرح ريزي
مرحله ششم: قلم گيري
مرحله هفتم: سوراخ كاري (نقطه زني)
مرحله هشتم: اشكنه كردن
مرحله نهم: ته شكن كردن
مرحله دهم: شترگلو كردن
مرحله يازدهم: نقش بر كردن
مرحله دوازدهم: تميز كردن قالب (برش زدن)
مرحله سيزدهم: دسته كردن
مرحله چهاردهم: پيه دادن كامل
مرحله پانزدهم: پاك كردن قالب
چگونگي توليد قلمكار
تهيه پارچه
ريش تابي يا سردوزي
آبخور كردن و دندانه دادن (مازو كردن) پارچه
تفكيك رنگ
تمهيد مقدمات چاپ قلمكار
انجام عمليات چاپ قلمكار
چاپ رنگ مشكي
چاپ رنگ قرمز و طرز تهيه آن
چاپ رنگ آبي (نيلي) و طرز تهيه آن
رنگ زرد
رنگ سبز
درباره گازري يا شستن و آب دادن پارچه هاي قلمكار
ثابت كردن رنگ هاي طبيعي و شيميايي
رنگرزي ظاهري و ثابت كردن رنگ هاي طبيعي
اطلاعات كلي راجع به ثبات رنگ در برابر نور
ثبات رنگ در برابر نور و در معرض هوا
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.